Dergi makalelerinin literatür bölümü ile ilgili sıklıkla soruyorlar bana. Tabii ki, standart makale ile ilgili, literatüre dayalı makale değil.
Sadece kısa bir bölüm istiyorlar. Her şeyi içine sıkıştıramam. Birkaç paragraftan hareketle okurum- Neyin ekleneceğini neyin çıkarılacağını nasıl bilebilirim? Seçim yaparken kullanacağım kriterler nelerdir?
Bu faydalı bir sorudur. Koskoca tezin literatür taramasını bir akademik makaleye sıkıştırmak kesinlikle mümkün değildir.
Hakemler, literatür ahtapotunu kavanoza* sıkıştırmaya çalışan bir makale okuduklarında yazarın onların kriterlerini rahatça sağlayıp sağlamadığına bakarlar. Tekrar tekrar okuyamazlar. Ya da dergi makalesi için farklı şeylere ihtiyaç duyulduğunu henüz anlamadılar. Bu hakemlere uzun ve seçici olmadan yazılmış bir literatür taramasından daha açık bir şekilde makaleyi yazanın ‘yeni başlayan bir acemi’ olduğunu söyleyen bir şey yoktur.
Ne yapmalı?
İşte Tom Boellstorff’un Amerika Antropoloji dergisinin editörü olduğu zaman yazdığı bazı etkileyici tavsiyeler.
Boellstorff, bir dergi makalesi yeni şeyler söyleyerek literatüre katkı sunmalıdır -ki bu yeni ve orijinal bir makaledir. Tıpkı bir doktora tezi gibi. Özgünlük sadece literatüre verilen referanslar yoluyla gösterilebilir. Tıpkı bir doktora tezi gibi.
Fakat daha az kelimeyle.
Boellstorff birçoğu gibi dergiyi karşılıklı bir konuşma gibi düşünüyor. Dergi konuşmalarını ileriye doğru taşıdığınızı göstermek zorundasınız ve bunu önceden literatürde neler söylenmiş olduğunun farkına varmadan yapamazsınız. Bunun basit bir şekilde mevcut çalışmalara referans vermek olmadığını belirtir. Bu daha çok onunla diyaloğa girmektir.
Boellstorff, literatürle ilgili çalışma yapmak için belirlenmiş bir formül olmadığını söyler. Dolayısıyla bu hem iyi hem de kötü bir haberdir. Bu tüm yazarların neyi dahil edip neyi dahil etmeyeceklerini kendilerinin karar vermesi gerektiği anlamına gelir. Bunu kendi yönteminize göre yapabilirsiniz.
Fakat Boellstorff, dergisindeki en başarılı yazarların genellikle bu şeyleri yaptığını söyler:
1- Konularıyla ilgili klasik literatürden haberdar olduklarını gösteriyorlar.
2- Konularıyla ilgili yapılan son çalışmalarla yakın ilişki kuruyorlar.
3- Yaptıkları çalışmayı nasıl inşa ettiklerini göstermek için yararlı ve ilham verici buldukları çalışmalar üzerinde duruyorlar.
4- Kendi katkılarının değerini göstermek amacıyla diğer çalışmaları yıkmaya/eleştirmeye zaman harcamazlar.
5- Makaleye bir katkı sunmadığı halde bazı yazarları bildiklerini göstermek için isimlerinden ve çalışmalarından bahsetmezler (namedropping).
6- Bir konuda çalışma yapan akademisyen topluluğunun varlığını belirtirler ve çalışmalarının o topluluğun çalışmalarının neresine düştüğünü gösterirler ve böylece o konudaki diyaloğu ileriye taşırlar.
Bu altı noktanın oldukça faydalı olduğunu düşünüyorum- hem literatürün neyi içermesi ve neyi içermemesi gerektiği hem de takdir edilecek duruş hakkında bazı ciddi ipuçları veriyor.
Umarım sizde onları faydalı düşünme noktaları olarak bulursunuz.
*Bu harika metafor Kamler-Thomson seminerinde bir katılımcıdan geldi ve doktora yazma ve danışmanlığı ile ilgili olan kitabımıza da dahil edildi.
Kaynak:
Boellstorff, Tom (2010) How to get an article accepted at American Anthropologist (or anywhere) Part 2. American Anthropologist 112 (3) 353-356.



