Okumak, iyi akademik yazımı neyin inşa ettiğine dair anlayışımızı geliştirmenin kilit noktasıdır. Antropolog Ruth Behar (2020) akademisyenlere kendi disiplinlerindeki klasik metinleri okumakla yetinmemelerini ve ayrıca diğer türleri okumalarını salık verir. Behar şöyle der:
Bizim sessizliği ve duraksamaları anlamamamız için şiir okumamız lazım. Noktalama işaretlerinin baskısına meydan okumak için de. Kelimelerin terennümünün nasıl düzenlendiğini öğrenmek ve paragrafların tozundan kendimizi özgürleştirmek için şiir okumaya ihtiyacımız var.
Bizim, içinde çatışma, drama ve belirsizlik olan bir hikâyeyi anlatmanın nasıl olduğunu öğrenmek için kurmacayı okumaya ihtiyacımız var: Bizi nefessiz bırakacak bir hikâyeyi anlatmak için.
Bizim deneyimlerimize ilişkin anlamlı yazmanın nasıl olduğunu öğrenmek için biyografi okumaya ihtiyacımız var.
Çocuk kitapları, tamamen merak ruhumuzu muhafaza etmek için raflarımızda olmalıdır. (s. 48)
Eğer bir taslak metnini gözden geçirme faaliyetinin tam ortasında iseniz veya uzun bir metnin sonuna geldiyseniz, yazmayı bırakıp biraz okuma yapmayı istemeyeceksiniz. Fakat şimdi bir adım geriye çekilmenin tam zamanı. Akademik yazma sürecinizi yenilemek için biraz ara vermeyi düşünmeniz her zaman değerlidir. Okumayı kullanarak düşünceyi yenilemek diyebiliriz buna.
Yazmak için okumayı kullanma faaliyetini yapılandırılmış bir yaklaşımla birlikte deneyimlerseniz size ilginç bir faaliyet gelebilir. Aşağıda okumaya dayanarak fikirlerinizi tazelemeyi destekleyen dört strateji var. Başlangıç için dört madde. Bunları kendinize uyarlayın ve kendi adımlarınızı da üretin.
(1) Alanınızdan yayınlanmış bir metin, belki de iyi yazılmış olduğu açık olan genel olarak klasikleşmiş bir metin seçin. Seçtiğiniz metni yeniden yazın. Daha sonra orijinal metinle karşılaştırın. Metinsel olarak aralarında ne gibi fark var? Bu etkinlik, yeniden yazmanızla neyi yapacağınızı görmenize yardımcı oluyor mu? (Narayan, 2012’den uyarlandı)
(2) Yeniden yazma ihtiyacı olduğunu düşündüğünüz yayınlanmış bir metni alın ve onu yeniden yazın. Sizin merakınızı celbeden değişim gerektiren kısımlar nelerdi? Taslaklarınızda bu kısımlara benzeyen ve değişmesi gereken yerler var mı?
(3) Alanınızdaki ortodoks yazma tarzına meydan okuyan birkaç metin bulun. Bu metinler neyi farklı yapıyor? Bu metinlerdeki farklılıkların herhangi birisini kendi yazınıza dahil edebilir misiniz?
(4) Sizin yazdığınıza benzeyen yayınlanmış bir metin bulun. Yazıyı gözden geçirerek yavaşça okuyun. Yazar hangi havayı yaratmaya çalışıyor? Yazar kendi anlatımının (narrative) temposunu nasıl ayarlıyor? Yazısının ritmini aktarmak için cümle yapısını ve uzunluğunu nasıl kullanıyor? Doğrudan konuşma kullanımı varsa, metinde nasıl sunulmuş ve nasıl metne yedirilmiş? Hangi metaforlar kullanılıyor? Alışılmış olanın dışında yeni sınıflandırmalar var mı? Yazar zamanları (tenses) nasıl düzenlemiş? Sıfatları ve zarfları nerede, nasıl, niçin kullanmışlar ve bu kullanımda hangi etkiyi yaratmak amaçlanmış? Onlar hangi türden noktalama işaretleri kullanmış?
Okuma yoluyla sahip olduğunuz yazmaya uygun yeni imkanlar yaratmanın bazı basit yolları bunlar.
Metnin kaynağı için buraya tıklayınız
Yayımlanan bu yazı Türkçe’ye Yusuf Fırat tarafından sosyokritik.com için çevrilmiştir. Söz konusu metin, izin alınmadan başka bir web sitesinde ya da mecrada kısmen veya tamamen yayımlanamaz, kopyalanamaz, çoğaltılamaz, dağıtılamaz, içeriğinde herhangi bir değişiklik yapılamaz.
